Iemand uit de brand helpen
Een gebouw kan gesplitst worden in appartementen. Het appartementsrecht – dat na splitsing ontstaat - is een aandeel in de eigendom van het gebouw en een exclusief gebruiksrecht van bepaalde gedeelten (lees: het appartement) van dat gebouw. De appartementseigenaars zijn lid van de Vereniging van Eigenaars (lees: de VvE). Wie kunnen er aanspraak maken op een uitkering van de verzekeraar in geval van schade aan het gebouw?
De Hoge Raad behandelde onlangs een geschil tussen een appartementseigenaar en de VvE. In één van de appartementen was brand uitgebroken, waardoor het gehele complex was beschadigd. De verzekeraar verleende dekking aan de VvE. Eén van de appartementseigenaars maakte daar (ook) aanspraak op, waardoor tussen de VvE en die appartementseigenaar een geschil ontstond wie al dan niet aanspraak kon maken op de uitkering.
Indien twee personen recht hebben op een zaak of vordering, dan ontstaat van rechtswege een gemeenschap, waarbij die personen deelgenoot zijn. De vraag die in casu speelt was of zo’n gemeenschap was ontstaan. Indien verschillende appartementseigenaars aanspraak kunnen maken op de verzekering/dekking dan is immers voldaan aan deze vereisten.
De verzekeraar had het geld al gestort op de bankrekening van de VvE. Daarmee zijn de verzekeringspenningen deel gaan uitmaken van het vermogen van de VvE en is geen gemeenschap ontstaan. Het splitsingsreglement bepaalde verder dat (het bestuur van) de VvE verplicht was het gebouw te verzekeren waardoor de VvE ten behoeve van de appartementseigenaren het beheer voerde over de van de ontvangen verzekeringspenningen.
Uitkering van het aandeel in de verzekeringspenningen aan de appartementseigenaars mocht alleen plaatsvinden als er sprake was van een overschot na herstel van het complex (i), drie maanden waren verstreken nadat de vergadering van eigenaars had besloten af te zien van herstel (ii) of de VvE was opgeheven (iii).
Als zich deze omstandigheden niet voordoen (zoals in dit geval), dan is het aan de VvE om te beslissen op welke wijze het herstel zal plaatsvinden en wanneer en aan wie de verzekeringspenningen daartoe worden (door)betaald. Geschillen daarover kunnen aan de kantonrechter voorgelegd worden. Een dergelijk verzoek moet niet tegen een andere appartementseigenaar (deelgenoot) gericht worden, maar tegen de VvE, die immers verantwoordelijk is voor het beheer van de verzekeringspenningen. Dat geldt ook indien er maar twee appartementseigenaars zijn.